Праваабаронцы мяркуюць, што ўлады хочуць завесці на Мікалая Статкевіча новую крымінальную справу
Стала вядома, што на экс-кандыдата ў прэзідэнты палітвязня Мікалая Статкевіча ў турме за два дні было складзена адразу два рапарты.
Сітуацыю пракаментаваў праваабаронца з ПЦ “Вясна” Валянцін Стэфановіч.
На думку Стэфановіча, тэарэтычна складанне рапартаў за парушэнне правілаў унутранага распарадку турмы цалкам законна:
“Калі размова ідзе сапраўды аб унутраным распарадку ў турме, то вядома, усё законна. Іншая справа, што гэтыя правілы да каго-то прымяняюцца, а да каго-то няма. Калі пастаўлена задача ўтрымаць чалавека даўжэй у турме, да яго могуць пачаць прыдзірацца: не такія штаны, не так стаў, чаму ў шапцы, чаму без шапкі. Напрыклад, выйшаў у шэраг у тапках ці днём спаў на падлозе. Але такія дзеянні, як ізаляцыя зняволенага ў выніку спагнання, не прыносіць ніякай карысці з пункту гледжання таго, што ўся сістэма накіравана на выпраўленне чалавека, а гэта выпраўленні ніяк не спрыяе. У выніку, за дробныя правіны можна чалавека пазбавіць і спатканняў, і перадач, і чаго заўгодна”.
Пры гэтым праваабаронца мяркуе, што такім чынам Статкевіча могуць утрымліваць у турме колькі заўгодна доўга:
“Выяўляцца яны (падобныя спагнання) могуць у чым заўгодна: ад вымовы, пазбаўлення спатканняў або права на атрыманне перадач да завядзення крымінальнай справы па артыкуле 411″Парушэнне ўнутранага распарадку турмы”, па якім вязьню пагражае каля года.
Мы выступаем за яго адмену, а ўсё таму што ён з\’яўляецца спадчынай савецкага рэжыму, і ў суседніх краінах — ва Украіне, у Расіі — яго няма. Артыкул прадугледжвае адказнасць за шэраг дысцыплінарных спагнанняў. Напрыклад, на зняволенага накладвалі на працягу нейкага часу спагнанні адно за адным, потым гэта ўсё суміруецца, заводзіцца крымінальная справа за сістэматычнае невыкананне рэжыму. За гэта прадугледжана да года пазбаўлення волі.
Самае дрэннае ў тым, што гэты артыкул можа прымяняцца колькі заўгодна раз без абмежаванняў — два, чатыры, дзесяць. Гэта значыць, калі ты трапіў у турму на тры гады, то ты можаш праседзець там сем гадоў. І так і было. Да нас прыходзілі за дапамогай зняволеныя — не палітычныя, а з іншых колаў — там адзін чалавек быў асуджаны на тры гады, а прасядзеў ці то 5, ці то 6 гадоў. У свой час гэтую артыкул ўводзілі для барацьбы з крымінальнымі аўтарытэтамі. Калі зняволены па нейкіх прычынах уладам непажаданы і яго трэба па нейкіх прычынах прытрымаць ў турме, то гэта вельмі добры спосаб”.
Па словах Стэфановіча, дадзены артыкул ужо выкарыстоўвалі ў дачыненні да “палітычных”: “411 артыкул ужо двойчы выкарыстоўваўся да палітычных зняволеных: спачатку ў дачыненні да Змітра Дашкевіча, а цяпер — да Мікалая Дзядка. Па яго справе матэрыялы ўжо перададзеныя ў пракуратуру для падрыхтоўкі перадачы справы ў суд. Хутчэй за ўсё, у лютым можа адбыцца судовы працэс. І я баюся, што ён будзе такі ж, як у адносінах да Дашкевіча, у закрытым рэжыме, туды ніхто не зможа патрапіць”.
“Тэарэтычна цяпер пад пагрозай апынуўся і Статкевіч, але не больш, чым любы іншы зняволены беларускай турмы. Паглядзім, калі ў уладаў ёсць задача не выпускаць яго з турмы любымі шляхамі, тады яны могуць прымяніць гэты артыкул і да яго. А калі палітычная кан\’юнктура складзецца па-іншаму і трэба будзе яго вызваліць — значыць, яго вызваляць “, — рэзюмуе праваабаронца.