Статкевіч у Магілёве: Часцей за ўсё людзі пытаюцца – хто заменіць Лукашэнку?
Беларусы спадзяюцца, што гэта можа зрабіць войска.
Лідар Беларускага Нацыянальнага Кангрэсу Мікалай Статкевіч, вылучаны БНК кандыдатам у прэзідэнты Беларусі, сустрэўся з жыхарамі Магілёва.
Пра тое, як праходзіла сустрэча, палітык распавёў сайту Charter97.org:
– Размова з людзьмі прайшла дынамічна і цікава. Прыйшлі ў асноўным звычайныя жыхары горада, а не актывісты апазіцыйных рухаў. На сустрэчы былі людзі розных узростаў – і маладыя, і сярэдняга ўзросту. Многія з іх актыўна працуюць, займаюцца уласным бізнэсам.
На сустрэчу з “заклятым ворагам Лукашэнкі” іх прывяла няпростая жыццёвая сітуацыя. Са слоў прысутных, у краіне “проста становіцца немагчыма жыць”.
Прыклады былі паказаны тут жа: у вялікім двары каля дома, дзе мы збіраліся, практычна ўсе мужчыны з\’ехалі працаваць у Расею.
Яшчэ больш адчайная сітуацыя ў раёнах Магілёўскай вобласці. Прадпрыемствы практычна ўсе – банкруты. На цэлы раён часцей за ўсё працуе не больш за адное прадпрыемства. І калі яно яшчэ “дыхае” , то яго дырэктар ператвараецца ў мясцовага бажка, які робіць з людзьмі ўсё, што захоча. Калі чалавек скажа хоць слова супраць – яго выганяюць разам з сям\’ёй, і людзі без перабольшання галадаюць.
Нулявая бізнэс актыўнасць бачная нават па стане трасы на Магілёў: на ўсім шляху ад Менска практычна не было ніякіх рэкламных банэраў, акрамя «Бабушкиной крынки».
У самім Магілёве яшчэ цепліцца нейкае жыццё, але побач – поўнае бязладдзе.
Падчас вайны вешалі плакаты «Закрыта, усе сышлі на фронт». Цяпер у Магілёве і вобласці амаль такая ж сітуацыю: дарослыя мужчыны як быццам сышлі на вайну. Толькі гэта вайна за выжыванне. Людзі з\’язджаюць на заробкі: маршрутка да Масквы каштуе 40 рублёў, і па гэтым маршруце людзі дзень за днём едуць у пошуках варыянтаў пракарміць сям\’ю.
– Якія пытанні вам задавалі на сустрэчы? Што запомнілася больш за ўсё?
– Людзі кажуць: “Я ў сябе дома, на радзіме. Чаму няма працы тут? Чаму я павінен з\’язджаць?”
Адказ на гэтае пытанне адзін: чалавек, які незаконна ўтрымлівае ўладу, давёў да гэтага.
Зрэшты, такі адказ даваў нават не я, а тыя, хто прыйшоў на сустрэчу – актыўныя, нармальныя людзі, якім не даюць жыць і развівацца.
Яшчэ больш пытанняў людзі задавалі аб пераменах у Беларусі. “Адкуль яны могуць прыйсці? Хто зменіць Лукашэнку? Хто забяспечыць змену ўлады? Хто яго прыбярэ?”,- гэтыя пытанні гучалі часцей за ўсё.
Некаторыя нават выказвалі здагадкі, што гэта можа зрабіць, напрыклад, войска.
Было адчуванне, што я бачу плаціну, якую вось-вось прарве. Такое ўражанне, што людзі ўжо даўно прагнуць перамен, запыт на змены не проста саспеў – ён хутка можа пераспець. Людзі проста шукаюць выхад. Беларусь жыве надзеяй на перамены.
Былі пытанні і аб дачыненнях з Расеяй. Людзі бачаць, што Расея ўзяла Лукашэнку на кручок, пасадзіла яго на нафтавую іголку. Хоць некаторыя мяне папраўлялі: “Не Расея, а Крэмль». Але ўсе бачаць, што цяпер у Крамлі будуць перакрываць “кранік” для Лукашэнкі, спадзеючыся, што ён, як наркаман, усё аддасць.
Людзі не хочуць удзельнічаць у гэтых справах дыктатара. Яны казалі мне: “Ён залежны, але мы ж нармальныя, мы можам развівацца – нам толькі трэба нармальную ўладу і свабоду”.
Увогуле, у мяне вельмі пазітыўныя ўражанні ад гэтай сустрэчы.
– Ці былі нейкія практычныя прапановы ўзаемадзеяння з вамі і БНК?
– Вядома, мы атрымалі вельмі шмат кантактаў ад звычайных людзей, якія дагэтуль не былі звязаныя з апазіцыяй. Ужо пачалі абмяркоўваць варыянты супольнай працы. Будзем трымаць руку на пульсе.
– У якіх раёнах вобласці вам удалося пабываць падчас гэтай паездкі?
– Акрамя Магілёва, мы былі яшчэ ў некалькіх раёнах.
Больш за ўсё запомніўся Шклоўскі раён. Гэта нетыповы раён: у яго ўкладваюцца велізарныя грошы, якія ўвесь час раскрадаюцца. Карупцыя ў Шклоўскім раёне зашкальвае.
Другая галоўная праблема гэтага раёна – экалогія. Я нават не кажу пра шматлікіх свінарнікі, якіх там панабудоўвалі. Адзін толькі завод газетнай паперы таемна скідае велізарную колькасць атрутных сцёкаў у Дняпро. А наглядным органам дадзеная ўстаноўка зверху не звяртаць на гэта ўвагу.
– Ці будуць працягвацца вашыя паездкі па рэгіёнах?
– Безумоўна. Мы ўвесь час знаходзім падчас паездак новых прыхільнікаў і актывістаў БНК. Улада баіцца нашых сустрэч, робіць усё, каб яны не асвятляліся ў СМІ. Але гэта не бяда: ёсць “новыя медыі”, блогеры і стрымеры, якія выкладваюць відэа нашых сустрэч у сацыяльных сетках.
Таму, нягледзячы на перашкоды ўладаў, такія паездкі будуць. У іх будуць удзельнічаць і іншыя актывісты БНК. Пакуль размовы з людзьмі будуць адбывацца ва ўжо выпрацаваным фармаце.
Але надалей мы паспрабуем рабіць такія сустрэчы ў адкрытым вулічным фармаце, не забароненым законам. Думаю, што такія сустрэчы мы пачнём праводзіць з восені.
БНК будзе камунікаваць з народам, б сітуацыя ў краіне сапраўды складаная – і не толькі ў эканоміцы.
Таму з народам трэба ўвесь час размаўляць і трэба падымаць людзей.