Выбарчая кампанія: першыя ацэнкі праваабаронцаў

Ініцыятыва «Праваабаронцы за свабодныя выбары» апублікавала справаздачу па выніках назірання за рэгістрацыяй ініцыятыўных групаў і зборам подпісаў. Выбарчыя камісіі адмовілі ў рэгістрацыі рэкорднай колькасці ініцыятыўных групаў.

Выбарчыя камісіі адмаўляюць часцей

25 ліпеня скончылася рэгістрацыя ініцыятыўных групаў для збору подпісаў за вылучэнне кандыдатаў. Паводле ЦВК, у акруговыя камісіі паступілі 440 заяваў на рэгістрацыю. Зарэгістравалі 352 ініцыятыўныя групы, якія плануюць вылучыць 330 асобаў (некаторыя прэтэндэнты рэгістравалі некалькі ініцыятыўных групаў у розных акругах). 

Адмову атрымалі ажно 85 групаў, што ў адсоткавых адносінах амаль у 4 разы перавышае колькасць адмоваў на мінулых парламенцкіх выбарах. 

Год правядзення выбараў	Пададзена заявак	Адмоўлена ў рэгістрацыі	Зарэгістравана	% адмовы
2004	635	71	564	11%
2008	455	23	423	5%
2012	440	85	354	19%

Дадзеныя http://spring96.org/

Выбарчыя камісіі адмовілі ў рэгістрацыі рэкаорднай колькасці ініцыятыўных групаў. Фота bymedia.net

Нягледзячы на гэта, паводле праваабаронцаў, няма падставаў канстатаваць большую колькасць адмоваў асобам, якія маюць намер быць вылучанымі. У гэты раз адмовілі толькі 15 прэтэндэнтам. Вялікая колькасць ініцыятыўных групаў, якія не атрымалі рэгістрацыі, тлумачыцца яшчэ і тым, што групы Мікалая Статкевіча і Алеся Міхалевіча спрабавалі зарэгістравацца адразу ў некалькіх акругах. 

Кожны пяты – партыец

З 330 асобаў, якіх планавалася вылучыць у якасці кандыдатаў у дэпутаты, 66 чалавек уваходзяць у палітычныя партыі. Апазіцыйныя партыі зарэгістравалі ўсяго 57 ініцыятыўных групаў: 

• партыя левых «Справядлівы свет» – 26 ініцыятыўных групаў,
• ПБНФ – 18,
• АГП – 4,
• БСДП(Г) – 9,
• Беларуская партыя «Зялёныя» – 1.

Неапазіцыйныя партыі зарэгістравалі: Камуністычная партыя Беларусі – 5 ініцыятыўных групаў, Беларуская аграрная партыя – 1, Рэспубліканская партыя працы і справядлівасці – 1.

Групы Статкевіча і Міхалевіча вырашылі не рэгістраваць

Старшыня ЦВК патлумачыла прычыну адмовы ў рэгістрацыі ініцыятыўным групам Мікалая Статкевіча і Алеся Міхалевіча. Паводле Лідзіі Ярмошынай, Статкевіч не парадаваў ніякіх лістоў у выбарчыя камісіі праз адміністрацыю папраўчай установы, у якой ён адбывае тэрмін зняволення паводле крымінальнай справы, а Міхалевіч пададзены ў міжнародны вышук. Дакументы на рэгістрацыю ягонай ініцыятыўнай групы падаваліся з пратэрмінаванаю даверанасцю. 

Паводле праваабаронцаў, у гэтым выпадку былі парушаныя правы грамадзянаў, якія выступілі з ініцыятываю вылучэння ў кандыдаты гэтых палітыкаў. Акруговыя выбарчыя камісіі не ўлічылі, што падставы для адмовы ў рэгістрацыі Мікалая Статкевіча могуць адпасці да моманту рэгістрацыі яго кандыдатам у дэпутаты. (Напрыклад, заканадаўства Беларусі прадугледжвае магчымасць вызвалення ад адбыцця пакарання са зняццем судзімасці ці апраўданне ў парадку нагляднай судовай вытворчасці). У выпадку, калі такія падставы не адпадуць, камісіі павінны адмовіць у рэгістрацыі кандыдатам у дэпутаты ўжо менавіта Мікалаю Статкевічу.

Парушэнні падчас збору подпісаў

Палітыкі карысталіся магчымасцю праводзіць пікеты каб прыцягнуць увагу выбарцаў. Фота bymedia.net

Ініцыятыва «Праваабаронцы за свабодныя выбары» канстатуе, што ў шмат якіх выпадках падчас збору подпісаў быў задзейнічаны адміністрацыйны рэсурс. Напрыклад, у Слуцку на прадпрыемствах «Слуцкміжрайгаз» і «Слуцкі мясакамбінат» арганізавалі збор подпісаў за дзейнага дэпутата Інэсу Кляшчук. У Берасці ў гарадской паліклініцы № 6 пацыентам на прыёме прапаноўвалі падпісацца ў падтрыманне праўладнага вылучэнца Валянціна Мілашэўскага. У Наваполацку ў падтрыманне старшыні гарадскога аддзялення РГА «Белая Русь» Вадзіма Дзевятоўскага дырэктар аднаго з гарадскіх рынкаў збірала подпісы ў прадпрымальнікаў, якія арэндуюць месцы на гэтым рынку. 

Зафіксаваныя факты, калі адміністрацыі прадпрыемстваў і ўстановаў забаранялі сваім падначаленым падтрымліваць вылучэнне апазіцыйнага кандыдата ў дэпутаты або патрабавалі спыніць удзел у адпаведнай ініцыятыўнай групе. 

belsat.eu