Юрый Хашчавацкі: У Беларусі з'явіўся моцны апазіцыйны лідар
У сітуацыі «пасля выбараў» ёсць як мінімум тры станоўчыя моманты.
Абвяшчэнне чарговай «элегантнай перамогі» беларускім ЦВК на чале з Лідзіяй Ярмошынай мала каго здзівіла. Больш важным і цікавым з\’яўляецца пытанне: што будзе далей? Ці зробленыя дэмакратычнай супольнасцю Беларусі высновы з гэтай «выбарчай кампаніі»? Ці ёсць нейкае «дабро» ў гэтым аб\’ектыўным «дрэнна» – «выбарах» па-лукашэнкаўску?
На гэтыя пытанні сайту charte97.org адказвае вядомы беларускі кінарэжысёр Юрый Хашчавацкі:
– У гэтай «выбарчай кампаніі» я бачу як мінімум тры станоўчыя моманты.
Першае: людзі ў прынцыпе галасаваць не пайшлі. Усе гэтыя размовы пра «прыход» – гэта ўсё зразумела: таму што прыходу напраўду не было. Як ні спрабавалі «сціснуць» лік тых, хто галасуе – толькі ў Менску прыбралі чвэрць мільёна людзей са спісаў! – Нават з гэтымі фальсіфікацыямі прыходу не было.
Прыходу не было – і давялося «надзімаць» далей. Давялося хімічыць, давялося хлусіць. Адсутнасць прыходу – гэта станоўчы момант. Гэта значыць, што грамадства абсалютна незадаволенае і ўжо пачынае разумець, чаму так адбываецца і хто вінаваты.
Жахлівая сітуацыя ў тым, што фальсіфікацыя прыходу была забяспечаная за кошт школьных настаўнікаў, якія вучаць нашых дзяцей. І мы павінны цяпер думаць: каму мы аддаём нашых дзяцей? Гэта першы станоўча-адмоўны момант: зразумела, які бок у ім дадатны, а які прымушае задумацца.
Другі станоўчы момант таксама мае сваю адмоўную грань, але такая аб\’ектыўная неабходнасць. Сфармаваўся вельмі моцны апазіцыйны лідар пад назвай «эканоміка». Гэта самы моцны апазіцыйны лідар, які ў выніку растлумачыць беларускаму грамадству, у чым яго абавязак перад самім сабой і перад будучыняй.
Я больш чым упэўнены, што менавіта гэты апазіцыйны лідар «управіць» мазгі вельмі многім, хто хацеў бы схавацца, хто мяркуе, што можна проста адседзецца, што «мяне гэта не кране», што ў мяне свая маленькая справа, сваё маленькае жыццё. Гэты сфармаваўшыся за апошні час лідар – ён вельмі многім прачысціць мазгі.
І трэцяе, што вельмі важна: ад многіх апазіцыйных лідараў я пачуў вельмі своечасовыя і адэкватныя праграмы, асабліва праграмы па эканоміцы. Стала зразумела, што многія з апазіцыйных лідараў не сядзяць на месцы, а думаюць пра будучыню. Гэта таксама вельмі добра.
Бо тут галоўнае разумець: не апазіцыйныя лідары выводзяць людзей на Плошчу. Заўважце, у найбліжэйшай гісторыі, гісторыі ўкраінскага Майдана, не апазіцыя вывела людзей на плошчу – людзі самі выйшлі. Грамадства павінна быць моцным, для таго каб у ім адбыліся перамены.
А алгарытм гэтых пераменаў, праграма, як праводзіць гэтыя перамены – яна ўжо саспела, яна ўжо існуе, яна аформленая ў некалькіх дакументах, накшталт «Мільёна новых працоўных месцаў», як у АГП. Ёсць яшчэ такіяя рэчы. Усё ясна і выразна зразумела: куды трэба рухацца.
І ў гэтым я бачу яшчэ адзін станоўчы момант: грамадства пачынае разумець каштоўнасць тых прапаноў, якія яму раяць апазіцыйныя лідары. Засталася справа за малым: рызыкнуць выйсці і адстаяць сваю будучыню – і будучыню сваіх дзяцей. Паверце: гэта цалкам магчыма.